Áp lực nước trong ống tăng giảm đột ngột, đường ống rung
động và phát ra tiếng động dữ dội. Hiện tượng này gọi là hiện tượng nước va thuỷ lực.
Nguyên nhân vật lý của sự tăng hay giảm áp lực do nước va trong đường ống là
do quán tính của khối nước đang chảy trong đường ống van an toàn. Trong môn học Thuỷ lực, hiện
tượng này đã được trình bày. Chương này chỉ đi sâu tính toán nước va trong đường ống
turbine nhằm mục đích tính toán độ bền và ổn định đường ống cũng như các bộ phận
qua nước của turbine, tính toán điều chỉnh turbine ở các chế độ chuyển tiếp trong vận
hành tổ máy thuỷ lực.

Áp lực thuỷ động trong ống được xác định bởi vị trí đường đo áp. Ở chế độ làm
việc ổn định, lưu lượng dòng chảy phụ thuộc vào vị trí mực nước thượng lưu, vào vận
tốc dòng chảy V của van tuyến tính và tổn thất cột nước htt trên đoạn từ cửa vào ống áp lực đến mặt cắt cần
tính toán. Vị trí giới hạn của đường đo áp ở chế độ ổn định được chỉ ra ở hình (14-1,a):
vị trí cao nhất ứng với MNDBT khi lưu lượng phát điện bằng 0, còn vị trí thấp nhất ứng
với mực nước MNC và lưu lượng qua turbine là cực đại.

Khi đóng turbine, gây ra nước va tăng áp trong đường ống, cần tính toán
độ bền đường ống; còn khi mở turbine trong ống sẽ sinh nước va giảm áp, trong một số
điều kiện có thể kéo theo chân không sâu trên một số đoạn riêng biệt. Ngoài ra nước va
thuỷ lực làm thay đổi cột nước tác dụng lên turbine khiến công suất phát ra giao động
trong quá trình quá độ điều chỉnh tổ máy thuỷ lực. Điều này cho thấy việc xác định trị
số áp lực nước va là giai đoạn rất quan trọng đối với việc thiết kế mọi đường ống áp lực.

Các chủ đề cùng chuyên mục: